Kanał Ostródzko – Elbląski postrzegamy zwykle przez pryzmat pochylni – budowli pionierskich i unikatowych w skali światowego budownictwa hydrotechnicznego. Stanisław Januszewski, Leszek Budych, Władysław Marian Telus, Roman Klim i Andrzej Wilk prowadzą czytelnika również ku śluzom i jazom, mostom, bramom ochronnym, technologiom wykonywania przekopów, nasypów, uszczelnień i ubezpieczania skarp, sposobom prowadzenia kanału w terenie i problemom zasilania go w wodę – zabytkom techniki przesądzającym o randze kanału…
…jako pomnika dziedzictwa cywilizacyjnego. Kanał Ostródzko – Elbląski postrzegać można nie tylko w kategoriach dzieła hydrotechniki. Z chwilą gdy mówimy o mechanizmach pochylni – również mechaniki, gdy zaś wejrzymy w rozwiązania funkcjonalno – architektoniczne budowli z nim związanych – to zauważymy również relacje z architekturą przemysłową. Kanał to również charakterystyczny dlań tabor pływający, porty i obrotnice statków, warsztaty remontowe i stocznie – to wprowadza nas w sztukę budowy i eksploatacji statków, transportu wodnego i żeglugi.
Biogramy George Jacoba Steenke i jego współpracowników, pierwsze regulaminy policyjne normujące zasady eksploatacji kanału, bogata dokumentacja pochylni, budowli i architektury, maszyn i urządzeń technicznych dopełniają treści książki, pierwszej, tak szeroko wprowadzającej w dzieje kanału i w procesy zachodzącej na nim w XIX/XX w. przemiany technicznej.