All for Joomla All for Webmasters

70-te urodziny Nadbora

W tym roku mija 70-ta rocznica wodowania Nadbora w stoczni dnia 16 marca (sobota) na statkach Muzeum Odry przy wyb. Wyspiańskiego 27 obchodzić będziemy Urodziny Nadbora.

W programie:

Warsztaty  modelarskie- model kartonowy Nadbora (obowiązują wcześniejsze zapisy) Barka Irena- mała ładowania godz. 15.00
Spacer historyczny: budowle Wrocławskiego Węzła Wodnego (Śluza Szczytniki- S. Januszewski Nadbor->Śluza Szczytniki godz. 15.30
Wykład: praca palacza na "małych holendrach:- kpt. J. Onderko Nadbor- kotłownia i maszynownia godz. 16.00
Warsztaty: wiązane węzłów Barka Irena- mała ładownia godz. 16.30
Pokaz modeli sterowanych radiem Górny awanport śluzy szczytniki godz. 17.00
Wernisaż wystawy fotografii z rejsu Wrocław-Gliwice pn. Odrzańska Odyseja 2018 Barka Irena- duża ładownia godz. 17.30

Darmowe rejsy "Nadborkiem" (obowiązują wcześniejsze zapisy)

Górny awanport śluzy sztytniki godz. 15.00-17.00

W ramach urodzin prezentowane będą wystawy:

Dawne urządzenia telekomunikacyjne Nadbor- kajuta rufowa
Statek domem Barka Irena- Duża ładownia
Pomniki budownictwa wodnego Europy (lista UNESCO) Barka Irena- Duża ładownia
Maszynownia i kotłownia śródlądowego statku rzecznego Nadbor

 

Słowo o historii statku:

NadborNadbor jest jednym z 13 tzw. „małych Holendrów”, holowników parowych powstałych na mocy polsko – holenderskiego traktatu handlowego z 18 grudnia 1946 r. Całość umowy strona holenderska zrealizowała do 1949 r. Zbudowano dziewięć holowników o mocy 500 KM i trzynaście o mocy 250 KM, przeznaczonych do obsługi Odry skanalizowanej na odcinku Gliwice – Koźle – Wrocław. Holownik „Nadbor” należy do tej drugiej grupy. Jego siostrzane jednostki nosiły następujące nazwy: „Światopełk” (wybudowany jako pierwszy; stąd przyjęła się nazwa klasy „Światopełk”), „Bożydar”, „Bożymir”, „Bronisz”, „Chwalisław”, „Jurand”, „Mestwin”, „Mściwój”, „Nadbor”, „Radosław”, „Ścibor”, „Zbyszko”, „Sędziwój”. W budowie serii holowników, wg. projektu uzgadnianego przez stronę holenderską z polską, uczestniczyło wiele przedsiębiorstw związanych z holenderskim przemysłem stoczniowym.

Holownik parowy „Nadbor” od chwili przyjścia do kraju zaczął pełnić służbę liniową przy holowaniu barek towarowych pomiędzy Koźlem (oraz Gliwicami) a Wrocławiem razem z siostrzanymi statkami. Żeglugę tę uprawiał do ok. 1965 r., kiedy to na tę trasę zaczęły wyruszać pierwsze zestawy pchane i zestawy combi. Wkrótce – do 1968 r. wyparły one z eksploatacji wszystkie parowce.

Po powrocie, w roku 1982, próbowano go wykorzystać na akwenach Wrocławskiego Węzła Wodnego w charakterze lodołamacza (adaptację statku na lodołamacz zakończono 10.12.1982 r.). W tej funkcji statek ze względu na kształt dziobnicy zupełnie się nie sprawdził. Ostatecznie w 1983 r. został odstawiony na postojowisko Osobowice I. W 1986/87 r. z inicjatywy inż. Mariana Szwarca, zdecydowano w PP „ŻnO”, że statek będzie chroniony jako zabytek. W roku 1992 Żegluga na Odrze, przekształcona następnie w ODRATRANS S.A. przekazała dyspozycję statkiem Fundacji Otwartego Muzeum Techniki – na mocy odpowiedniego porozumienia. Fundacja dzierżawiła go różnym użytkownikom próbując eksponować statek na Odrze wrocławskiej w roli również zaplecza niewielkiej kawiarenki lądowej i statku muzeum. W latach 1992-1993 statek eksponowany był na nabrzeżu przy Hali Targowej, następnie na przystani żeglugi pasażerskiej spółki A. Rysiew & T. Hordejuk. W 1996 r. statek przekazano wrocławskiej Lidze Morskiej. Do początku lipca 1997 r. statek bazował w dolnym awanporcie śluzy Różanka. Wobec narastającego zagrożenia powodziowego przeprowadzono jednostkę do bazy Osobowice I i zabezpieczono tak, że nie ucierpiała od powodzi.

16 lipca 1998 r. statek przejęło w użytkowanie Biuro Studiów i Dokumentacji Zabytków Techniki z programem jego eksploatacji w roli pracowni, statku – muzeum, czasowo również w roli pracowni architektonicznej i biura Fundacji Otwartego Muzeum Techniki. Od 1998 r. na Nadborze prowadzone są zajęcia edukacyjne, spotkania weteranów żeglugi odrzańskiej, imprezy kulturalne, realizowane są liczne projekty, odbywają się koncerty i wystawy. HP Nadbor jest pierwszym statkiem Muzeum Odry, obecnie składającego się z 5 jednostek

Do góry